Trudny czas dojrzewania: jak pomóc nastolatkom radzić sobie z emocjami, osiągać cele i budować więzi, stosując terapię akceptacji i zaangażowania oraz psychologię pozytywną / Louise Hayes, Joseph Ciarrochi: przekład: Sylwia Pikiel. – Sopot: Gdańskie Wydaw

Zanim każdy z nas będzie dorosłym, mądrym, doświadczonym człowiekiem jest dzieckiem a później nastolatkiem, który doświadcza emocjonalnych huśtawek, odkrywa swoje mocne strony, dokonuje wyborów, a przede wszystkim skupia się na sobie. Jest to okres, w którym doświadczamy najwięcej, czujemy najmocniej i mamy wiele odwagi. Czas dorastania jest trudnym etapem, który musimy przeżyć my i nasi najbliżsi. Radość i smutek, wybuchy euforii i złości, entuzjazm i zniechęcenie, lęk, brawura, zwątpienie we własne możliwości, odrzucenie grupy rówieśniczej, niskie poczucie własnej wartości. Z takimi emocjami codziennie musi radzić sobie nastolatek, a nie zawsze potrafi. Młodzi ludzie odczuwają silny stres, ponieważ nie posiadają umiejętności potrzebnych im do radzenia sobie z przytłaczającymi, trudnymi emocjami. I my rodzice, pedagodzy, nauczyciele, psychoterapeuci powinniśmy im pomóc w odkrywaniu i rozwijaniu własnych mocnych stron, radzenia sobie z trudnymi emocjami oraz przełamywaniu niewłaściwych wzorców myślenia. Na pomoc przychodzi nam model DNA-V (ang. Discovere, Noticer, Advisor – Values), czyli zbiór pewnych konkretnych umiejętności, które każdy z nas posiada i może rozwijać w ciągu swojego życia. Dzięki nim możemy sobie radzić z trudnymi myślami i emocjami. Umiejętności, które wchodzą w skład DNA-V to taki nasz wewnętrzny potencjał. Każdy z nas został wyposażony w trzy takie potencjały – supermoce: umiejętności Administratora, Nawigatora oraz Odkrywcy, które służą realizacji wartości, do których odnosi się litera V. Model DNA-V jest narzędziem pracy z młodzieżą, który łączy założenia terapii akceptacji i zaangażowania oraz psychologii pozytywnej z najnowszą wiedzą naukową na temat procesów rozwojowych. Pozycja Josepha Ciarrochi i Louise Hayes „Trudny czas dojrzewania. Jak pomóc nastolatkom radzić sobie z emocjami, osiągać cele i budować więzi, stosując terapię akceptacji i zaangażowania”, stanowi kompendium wiedzy o modelu DNA-V. Znajdziemy w niej nie tylko przystępny opis całej metody wraz
z przykładami jej zastosowania, ale również karty pracy i pomysły na ich wykorzystanie w codziennej pracy. To pozycja, która pomoże wielu nauczycielom, pedagogom, psychologom – osobom pracującym z młodym, dojrzewającym człowiekiem, ale również rodzicom w codziennych kontaktach z pokoleniem młodych ludzi i uzbroi w praktyczne strategie rozwijania kompetencji społecznych oraz emocjonalnych. Autorzy przekonują, że współczesne zdobycze naukowe, psychologiczne i terapeutyczne są w stanie pomóc młodemu człowiekowi w przejściu przez burzliwy okres dorastania tak, aby stał się on nieco łatwiejszy. Książka składa się dwóch części, poświęconych umiejętnością podstawowym i zaawansowanym. Część pierwsza zawiera informacje na temat trzech fundamentalnych elementów modelu DNA-V. Omówione w niej przypadki pozwolą lepiej zrozumieć teorię w kontekście pomagania młodzieży. Część druga zawiera rozszerzone informacje na temat podstawowych umiejętności DNA. Autorzy pokazują jak wykorzystać model DNA-V, by pomóc młodym ludziom wypracować nowy stosunek do samych siebie. Wskazówki zawarte w książce pomogą osobie pracującej z nastolatkiem ocenić poziom jego umiejętności DNA, zaplanować interwencje dopasowane do jego przypadku i przeprowadzić odpowiednie ćwiczenia. Znajdziemy tutaj scenariusze rozmów, sugestie dotyczące poszczególnych koncepcji, metafor, ćwiczeń, formularze przypadków itp. Zaprezentowane narzędzia pomagają wykształcić umiejętności psychologiczne, które pozwolą młodym osobom zaangażować się w działania zgodne z własnymi wartościami, osiągnąć stawiane sobie cele, w pełni zrealizować swój potencjał oraz zbudować pozytywne relacje z rówieśnikami i rodziną. Publikacja jest kopalnią wiedzy, mądrości i pomysłów dla osób pracujących z młodzieżą, pragnących jej pomóc i traktujących młodych ludzi poważnie, z wiarą, że są zdolni i utalentowani, ze zrozumieniem oraz akceptacją.

Agnieszka Wojtachnio